เเปรงถ่านคืออะไร แล้วจะใช้งานอย่างไร มาดูกันครับ

หลายคนเคยตั้งข้อสงสัยว่าเเปรงถ่านมันคืออะไร ? เเล้วมันทำหน้าหน้าทีอะไรในเครื่องมือช่างของเราใช่ไหมละครับ…

แปรงถ่าน (Carbon Brush)

คือตัวสัมผัสกับคอมมิวเตเตอร์ หรือเป็นอุปกรณ์ที่ทำหน้าที่นำกระแสไฟฟ้าบน commutator หรือ slip ring แปรงถ่านทำหน้าที่รับแรงดันไฟโดยตรง จากแหล่งจ่าย และจ่ายผ่านไปยัง commutator หรือ slip ring เพื่อใช้ในการต่อให้ครบวงจร

ชนิดของเเปรงถ่าน
1. ชนิด metal graphite ทำจากส่วนผสมของทองแดง และ กราไฟต์ แปรงถ่านประเภทนี้สามารถที่จะรับกระแสต่อตารางนิ้วได้มาก เหมาะกับงานประเภท slip machine
2. ชนิด carbon graphite ทำจาก petroleum coke มี graphite ผสมอยู่ด้วย สำหรับแปรงถ่านประเภทนี้จะมีคุณสมบัติที่ลื่น มันจึงเหมาะกับงาน commutator machine
3. ชนิด Natural graphite แปรงถ่านประเภทนี้ มีคุณสมบัติที่อ่อนและลื่น เหมาะกับงาน slipring machine high speed คือเครื่องจักรที่มีความเร็วรอบสูงๆ
4. ชนิด Resin graphite ทำจากผง graphite มี Resin เป็นตัวประสานให้ผง graphite เกาะกันแน่นยิ่งขึ้น คุณสมบัติของแปรงถ่านชนิดนี้ จะมีค่าความต้านทานทางไฟฟ้าสูงมาก
5. ชนิด Electrographite แปรงถ่านชนิดนี้ ทำมาจาก petroleum coke ซึ่งจะผ่านการเผาด้วยเตาไฟฟ้า มันจะเผาจนสารเปลี่ยนสถานะเปลี่ยนรูปเป็น graphite มันจึงมีคุณสมบัติในการหล่อลื่นที่ดีลด friction ( แรงเสียดทาน ) ได้ดีมาก และมีการ cooling ( การระบายความร้อน ) ที่ดีมาก มันจึงลดการสึกกร่อนของ commutator และ slip ring ได้เป็นอย่างดี

การเลือกเเปรงถ่าน
ควรจะเลือกใช้เกรดเดิมที่ติดมากับตัวมอเตอร์ เพราะมอเตอร์แต่ละตัว จะออกแบบมาให้เหมาะกับสิ่งแวดล้อมของงานแต่ละประเภทเช่น อุตสาหกรรมเหล็ก อุตสาหกรรมปิโตรเคมี ถ้าไม่มีเหตุจำเป็นไม่ควรเปลี่ยนหรือเทียบเบอร์ใหม่

วิธีการเปลี่ยนเเปกใช้รงถ่านอย่างถูกวิธี
1.ตรวจสอบเเปรงถ่านอยู่เสมออย่าให้เหลือน้อยกว่า 6mm. หรือถึงจุดที่ให้เลิกใช้เพาะจะทำให้สายทองเเดงสัมผัสถูกหัวทุ่น(คอมมิวเตเตอร์) เกิดประกายไฟเเละหัวทุ่นจะไหม้ในที่สุด
2.ต้องเป่าฝุ่นผงต่างๆที่ิติดค้างอยู่ในซองเเปรงถ่านเเละบนหัวทุ่นให้สะอาดก่อนใส่เเปรงถ่านทุกครั้ง
3.ตรวจสอบสปริงกดลานถ่าน(กรณีเป็นเเปรงถ่านไม่มีสปริง) หากเเรงกดของสปริงล้าห้เปลี่นใหม่ทันที
4.ตรวจสอบเเปรงถ่านจะต้องไม่คับหรือหลวมซองถ่านจนเกินไป ถ้าซองเเปรงถ่านสึกหรอให้เปลี่นใหม่ทันที
5.เมื่อใช้เเปรงถ่านไปเเล้วสก 2 ชุด ให้ตรวจเช็คหัวทุ่นเสียความเรียบ,กลมหรือไม่ หากพบว่าหัวทุ่นไม่กลมหรือเป็นคลื่นให้กลึงหัวคอมออกเล็กน้อยเพื่อให้กลมหรือเรียบก็พอหลังจากนั้นใช้เเผ่นเหล็กขูดร่อฟันของหัวคอมทุกซี่ เพื่อไม่ให้เษเศษเสี้ยนเเละฝุ่นผงในร่องสัผัสกับฟันอีกซี่หนึ่ง